مگنت دامی و اهمیت آن در دام‌پروری
استفاده از مگنت دامی یکی از مهم‌ترین الزامات حفظ سلامتی دام‌هاست که این خود ارتباط مستقیمی به بهره‌وری دام‌پروری دارد.
همان‌طور که می‌دانیم دام‌ها و مخصوصاً گاوها و کلاً نشخوارکنندگان به دلیل سیستم گوارشی خاص ابتدا خوراک و علوفه موردنیاز خود را بدون جویدن می‌بلعند و سپس هنگام استراحت آن را نشخوار می‌کنند.
دام‌ها قادر به تفکیک مواد و ناخالصی‌های همراه خوراک و مخلوط با آن نیستند. به همین دلیل درصورتی‌که دامدار نتواند به‌طور کامل خوراکی را که در اختیار دام‌های قرار می‌دهد کنترل و بازرسی کند، بلعیدن اجسامی که ناخواسته با خوراک حیوان مخلوط شده باشند حتمی است و چنانچه در میان این ناخالصی‌ها تکه‌های فلزی نوک‌تیز مانند سیم و میخ آهنی باشد، ابتلای حیوان به بیماری جسم خارجی قطعی خواهد بود.
بیماری جسم خارجی یک بیماری بسیار خطرناک است و در اغلب موارد منجر به حذف دام از گله خواهد شد. این امر خسارات اقتصادی جبران‌ناپذیری به دامدار وارد می‌کند. برای جلوگیری از این خسارات، کار گذاشتن آهن‌ربا یا همان مگنت در شکمبه حیوانات جوان به‌شدت مورد توصیه کارشناسان فن است.
انواع مگنت برای استفاده در انواع دام در بازار عرضه می‌شود مانند مگنت شبکه‌ای، پنج تکه و … . توصیه اکید بر این است که دامداران عزیز برای حفظ سرمایه‌های خود با استفاده از مگنت مناسب دام را در مقابل خطر جسم خارجی بیمه نمایند.
بیماری جسم خارجی چطور به دام آسیب می‌زند؟
گفتیم که دام‌ها برخلاف انسان نمی‌توانند روی آنچه می‌خورند، کنترل زیادی داشته باشند؛ انگشتانی هم ندارند که با کمک آن‌ها مواد زائد احتمالی را از خوراک اصلی جدا کنند. همین عامل باعث می‌شود در زمان غذا خوردن، اگر دام‌پرور و پرورش‌دهنده نتواند به‌طور کامل خوراک را کنترل کند، حیوانات حین تغذیه اجسام خارجی مخلوط با غذا را به داخل شکمبه می‌فرستند و این اجسام اگر فلزی و برنده و نوک‌تیز باشند، سلامت حیوان را با حرکت به سمت قلب حیوان تهدید می‌کنند و در غالب موارد منجر به مرگ حیوان می‌شوند، در این بین اجسام آهنی به‌صورت میخ و سیم خطرناک‌تر هستند.
استفاده از مگنت دامی، راهی برای جلوگیری از بروز همین دردسرهای احتمالی و هزینه‌زاست.
ضرورت استفاده از مگنت دامی
برای درک بهتر اهمیت استفاده از مگنت دامی بگذارید بخشی از سازوکار گوارشی گاو را بررسی کنیم. اندازه معده‌های چندگانه گاو با یکدیگر متفاوت است. بزرگ‌ترین معده گاو که اولین معده آن است، شکمبه نام دارد. شکمبه جایی برای تخمیر علوفه مصرفی دام است که عملیات اصلی تجزیه غذا و تولید باکتری‌های گوارشی در همین بخش صورت می‌گیرد.
خروجی عملیات گوارش در شکمبه به سمت دومین معده گاو (رتیکولوم) که نزدیک قلب آن قرار دارد، حرکت می‌کند. این معده از نظر ماهوی، جدا از شکمبه نیست ولی برای تشریح بهتر، آن را جدا فرض می‌کنیم. رتیکولوم یا نگاری ساختاری شبیه لانه زنبور دارد که وظیفه اصلی آن تجزیه عناصر سنگین و متراکم خارجی موجود در غذای دام است. این بخش به‌خوبی از عهده مقابله با سنگ، چوب و خاک برمی‌آید؛ ولی قادر به مقابله با قطعات فلزی نیست.
رکیتولوم با انقباض محتویات خود، سعی می‌کند آن‌ها را به سمت دو معده بعدی هدایت کند. ولی این انقباض، خطر سوراخ شدن اندام را به‌واسطه فلزات تیز بالا می‌برد. ضمناً نزدیکی این اندام به قلب گاو، وخامت اوضاع را دوچندان می‌کند.
به نارسائی‌ها و آسیب‌هایی که به‌واسطه خوردن اشیایی مثل فلزات در دام بروز می‌کنند، بیماری جسم خارجی می‌گویند. وظیفه مگنت دامی، ممانعت از آسیب‌زایی فلزاتی است که دام ناخواسته به همراه غذا آن‌ها را می‌خورد.
مگنت دامی چگونه عمل می‌کند؟
مگنت گاوی یا دامی، نوعی آهن‌رباست که آن را به گاو یا سایر دام‌ها می‌خورانند و آن را در بخش انتهایی شکمبه مستقر می‌کنند.
این کار را به کمک وسیله‌ای به نام دستگاه مگنت خوران انجام می‌دهند. مگنت به‌واسطه خاصیت آهنربایی خود، براده‌های فلزی را جذب کرده و از حرکت آن‌ها به سمت اندام‌های حساس دام جلوگیری می‌کند. به مرور زمان و با تجمیع فلزات روی مگنت، رفته‌رفته نوعی بزوار (توده) در بدن دام ایجاد می‌شود. البته از منظر فنی، می‌توان آن را نوعی شبه بزوار دانست زیرا نه به‌طور طبیعی که به‌صورت عامدانه و برای جلوگیری از بیماری جسم خارجی در گاو شکل می‌گیرد.
مگنت دامی نه‌فقط خرده فلزهای ریز و تیز بلکه بسیاری از آیتم‌های خطرناک دیگر را نیز مانند میخ، تکه‌های سیم، واشر، پیچ و مهره و … را جذب می‌کند. انواع مختلفی از مگنت دامی در بازار وجود دارند که مگنت دامی 5 تکه و مگنت شبکه ای از آن جمله‌اند.
جلوگیری از بیماری جسم خارجی در گاو و سایر دام‌ها
آسیب‌های ناشی از نفوذ فلز به بدن گاو را می‌توان از طریق اقداماتی مثل جراحی، محدودیت حرکتی و … درمان کرد. ولی در اینجا هم پیشگیری مقدم بر درمان است.
یکی از اقدامات پیشگیرانه، غربالگری منابع غذایی دام است. برای این منظور می‌توان از تعبیه‌ی فلزیاب در علوفه خوراکی و مناطق نگهداری از دام استفاده کرد. بااین‌حال، این اقدام به‌تنهایی نمی‌تواند جذب تمام عناصر فلزی را که ممکن است دام آن‌ها را به همراه غذا بخورد تضمین کند. درنتیجه باید آن را با یک اقدام پیشگیرانه دیگر تکمیل کرد و آن چیزی نیست جز به‌کارگیری مگنت دامی در بدن حیوان.
مگنت، هیچ مشکلی را در بدن دام ایجاد نمی‌کند و می‌تواند تا آخر عمر، در بدن حیوان باقی بماند. خوشبختانه قیمت مگنت دامی هم بسیار ارزان است؛ ولی همین وسیله ارزان چند ده هزار تومانی می‌تواند از بروز خسارات سنگین میلیونی جلوگیری کند.
فروشگاه بهفارم کالا مجموعه‌ای از بهترین مگنت‌های دامی را با بهترین کیفیت به شما عزیزان عرضه می‌کند.
دیدگاهتان را بنویسید