درمان گاو زمین گیر و نکات مهمی که باید بدانید
بلند کردن و درمان گاو زمین گیر می‌تواند به یک چالش واقعی تبدیل شود. دیدن ناتوانی یک گاو برای بلند شدن آسان نیست. شاید اولین ایده در مواجهه با یک گاو زمینگیر این باشد که به هر قیمتی آن را سرپا نگه دارید. ولی چه‌بسا انجام این کار آخرین راه‌حلی باشد که باید به آن فکر کنید. چون وقوع این اتفاق، مستلزم وجود شرایط و فراهم کردن پیش‌زمینه‌های خاص است. در این مقاله از به فارم کالا می‌خواهیم درباره گاوهای زمینگیر و نحوه مدیریت و توانمندسازی آن‌ها صحبت کنیم.
دلایل زمینگیر شدن گاو
دلایل زیادی برای زمینگیر شدن گاوها وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- اختلال در عملکرد متابولیک
- بیماری‌های عفونی
- ورم شدید پستان در اثر دوشیدن نادرست؛ اینجاست که اهمیت استفاده از دستگاه شیردوش دام بهتر آشکار می‌شود.
- زایمان سخت
- آسیب‌های عصبی
- شکستگی استخوان
- پارگی عضلات
- سوءتغذیه
- تب شیر
- سوانح و تصادفات
حتی اگر بهترین شیوه مدیریت را در یک دامداری به کار بگیرید، باز هم احتمال وقوع هر کدام از مشکلات فوق وجود دارد. به همین علت، داشتن یک برنامه درست برای ارزیابی و مدیریت وضعیت گاوهای زمینگیر امری بسیار مهم است.
در اولین برخورد چه کاری باید انجام دهیم؟
اگر دیدید که گاو روی سطوح سختی مثل سطوح بتنی یا سیمانی افتاده یا زمینگیر شده، باید آن را به محوطه مناسبی انتقال دهید. محوطه‌ای که دارای بستر عمیقی از کاه خشک و تازه یا ماسه باشد. ماندن گاو روی سطوح سخت می‌تواند به تشدید آسیب‌های عضلانی و بافتی بدن آن منجر شود. به‌عنوان یک قاعده کلی، اتخاذ تمهیدات مراقبتی اولین گام در بلند کردن گاو زمینگیر است. از گاوی که نمی‌تواند به‌تنهایی بلند شود یا حرکت کند باید در برابر تهدیداتی مثل شرایط نامساعد جوی، شکارچیان و همین‌طور سایر گاوها محافظت کنید. فراهم کردن یک مکان امن و ساکت که دسترسی به آب و غذا در آن آسان باشد، احتمال درمان گاو زمین گیر را به شکل قابل‌توجهی بالا می‌برد.
چطور باید یک گاو زمینگیر را جابه‌جا کنیم؟
جابه‌جایی یک گاو زمینگیر آسان نیست. انجام این کار مستلزم تجهیزات، نیروی انسانی کافی و آگاهی از تکنیک‌های کارآمد است.
بهترین وسیله برای جابه‌جایی گاو لودر یا تراکتورِ مجهز به یک سطل یا محفظه بزرگ است. طوری که بتوان گاو را بدون اینکه هیچ عضو یا اندامی از بدنش روی لبه‌ها آویزان بماند، در آن قرار داد. محفظه باید روی زمین و در نزدیک‌ترین فاصله به گاو قرار بگیرد تا بتوانیم به کمک نیروی انسانی (حداقل دو فرد زبده و ماهر) گاو را به‌آرامی به داخل آن بغلتانیم.
برای بلند درمان گاو زمین گیر چه اقداماتی انجام دهیم؟
وقتی گاو را به یک مکان امن منتقل کردید، باید وضعیت آن را به‌طور مرتب چک کنید. لازم است هر 4 تا 6 ساعت یک بار وضعیت فیزیکی گاو را تغییر دهید. بسیاری از گاوهای زمینگیر تمایل دارند تا به‌طور مداوم به یک طرف بخوابند؛ ولی این موضوع می‌تواند با ایجاد یا تشدید آسیب‌های بافتی و عضلانی، روند بهبودی آن‌ها را دچار مشکل کند.
حتی اگر گاو نمی‌تواند روی پاهایش بایستید، ترتیبی دهید تا روی سینه و در وضعیت عمودی قرار بگیرد. این کار به عملکرد مناسب اندام‌های گاو در فرایند بهبودی کمک زیادی می‌کند. برای تغییر فشار وارده به پاهای گاو، بدنش را به‌تناوب بغلتانید. عدم انجام این کار می‌تواند آسیب زیادی به پاهای گاو وارد کند و حتی درنهایت به فلج شدن گاو بینجامد.
در اغلب مواقع، استراحت کافی و مراقبت صحیح می‌تواند کمک کند تا گاو زمینگیر ظرف چند روز بهبود یافته و خودش بلند شود. در غیر این صورت، برای درمان گاو زمین گیر احتمالاً به استفاده از ابزارهای توان‌بخشی مثل قلاب لگن گیر گاو نیاز خواهد بود. درک این نکته بسیار مهم است که این ابزارها صرفاً باید برای تشویق حیوان به بلند شدن مورد استفاده قرار بگیرند. چند نوبت تمرین روزانه‌ی گاو با این وسایل ضمن بهبود گردش خون و ترغیب حیوان به حرکت دادن پاها، از بروز مشکلاتی مثل آتروفی عضلانی جلوگیری می‌کند.
هرگز نباید برای وادار کردن گاو به ایستادن از وسایلی مثل قلاب لگن گیر برای مدت طولانی استفاده کرد. چون ممکن است حیوان صرفاً بدن خود را از قلاب آویزان کند که این کار می‌تواند به استخوان‌های ناحیه لگن صدمات جدی بزند.
چطور از زمینگیر شدن گاوها جلوگیری کنیم؟
از قدیم گفته‌اند پیشگیری بهتر از درمان است و این قاعده طلایی درباره زمینگیر شدن گاوها هم صدق می‌کند. بنابراین در کنار داشتن یک برنامه صحیح برای درمان گاو زمینگیر، باید اقدامات پیشگیرانه را نیز در دستور کار قرار دهید. برخی از مهم‌ترین این اقدامات عبارت‌اند از:
- لغزندگی سطوح را از بین ببرید. اگر سطوح رفت‌وآمد گاوها لیز باشد با استفاده از مواد مناسب، لغزندگی آن را از تا حد مناسب کم کنید. این کار، احتمال صدمات ناشی از افتادن گاوها را به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
- لغزندگی یا شیب خطوط بارگیری گاوها را کاهش دهید ضمناً بهتر است هنگام بار زدن یا تخلیه گاوها از ماشین، نرده‌های محافظ تعبیه کنید و از گنجاندن تعداد بیش‌ازحد گاوها در ماشین بپرهیزید.
- گاوها را برای تشخیص زودهنگام هر مشکلی که می‌تواند به زمینگیری و نهایتاً مرگ آن‌ها بینجامد به‌طور مرتب معاینه و رصد کنید.
- به گاوهایی که به‌تازگی زایمان کرده‌اند توجه بیشتری داشته باشید زیرا بسیاری از عوامل زمین گیر شدن گاو مربوط به فرایند زایمان است.
- به پرسنل دامداری یا مزرعه لبنی خود درباره علائم و نشانه‌های هشداردهنده‌ای که می‌توانند باعث زمینگیر شدن گاو شوند، آموزش دهید.
سخن آخر
برای درمان گاو زمین گیر از هیچ کوششی دریغ نکنید. حتی بعد از چند هفته باز هم این احتمال وجود دارد که گاو، فارغ از علت یا عامل زمینگیر شدن سرانجام بلند شود. بنابراین از اقدامات مراقبتی و درمانی دست نکشید. یادتان باشد تا زمانی که گاو هشیار باشد، به‌خوبی آب و غذا مصرف کند و هر از گاهی برای بلند شدن از جای خود تقلا کند، امید زیادی به بهبودی وجود دارد.
دیدگاهتان را بنویسید